afb. Jan Verhoeff

Handel en nijverheid

kunstenaar: August Falise
datering: 1930
locatie: Schapenmarkt 4

Beide beelden gesigneerd met AUG FALISE 1930.
Beeldhouwkunst

96. Beelden 'Handel' en 'Nijverheid'

41
M.B. Grotens-Kos, Beeldhouwkunst in de open lucht in 's-Hertogenbosch (1988) 41-42
Oe gotte kčk daor

Handel en nijverheid

door Henny Molhuysen

In deze tijd van verhoogde omzetten voor zowel middenstand als grootwinkelbedrijven in verband met de komende feestdagen, gaan we eens kijken naar twee beelden, die een symbool vormen voor handel en nijverheid.
In november 1931 werd de V en D-vestiging aan de Schapenmarkt geopend. Vele panden hadden daarvoor moeten wijken, waaronder het gebouw waar in vroeger tijden het vermaarde hotel 'De Gouden Leeuw' gevestigd was. Aan de gevel van het warenhuis prijken vanaf de opening twee beelden, symboliserend handel en nijverheid.
Rechts staat Mercurius, de Romeinse god van handel en winst. Mercurius wordt vereenzelvigd met de Griekse god Hermes (die overigens tevens de god van dieven en bedriegers was) en is aan dezelfde attributen te herkennen: de helm met vleugels; de caduceus (de bodestaf die bij Mercurius omwonden is door twee slangen); en de geldbuidel. Links staat een vrouwenfiguur met een spintol, als symbool voor de nijverheid. Toen de gevel dit jaar werd schoongemaakt, bleek dat de twee beelden niet van brons waren, zoals lang was aangenomen, maar van zandsteen.
De beeldhouwer was August Falise. Van deze Amersfoortse kunstenaar zijn meerdere werken in de stad te vinden, waarvan sommige de komende tijd in deze rubriek besproken zullen worden. Behalve grote standbeelden, heeft hij ook diverse borstbeelden gemaakt. Zoals dat van Z.K.H. prins Hendrik in het Zwanenbroedershuis, koningin Wilhelmina in de Koninklijke Academie voor Kunst en Vormgeving en jhr. Van Sasse van Ysselt in het Noordbrabants Museum.
Falise werd op 26 januari 1875 te Wageningen geboren. Na zijn studies in Amsterdam, onder meer aan de Rijksakademie voor Beeldende Kunsten als beschermeling van koningin Wilhelmina, werd hij leraar. Van 1921 tot 1936 was hij leraar in de vakken anatomie en boetseren aan de Koninklijke School voor Kunst, Techniek en Ambacht in 's-Hertogenbosch. Hij maakte zo de verhuizing mee naar het nieuwe schoolgebouw aan het Duhamelplein, nu Kapelaan Koopmansplein. Falise bleef hier les geven tot aan zijn dood op 7 januari 1936. Hij is zijn hele leven in Amersfoort blijven wonen.
Brabants Dagblad donderdag 24 november 1983
Artikelen
1983

Henny Molhuysen

Oe gotte kčk daor. Handel en nijverheid
Brabants Dagblad donderdag 24 november 1983 (foto)
 
2010

Erwtenman

Ceres, eh... Clotho, in brons
Brabants Dagblad zaterdag 30 oktober 2010
 
2017

Geert Donkers

Handel en Nijverheid in beeld
Bossche Kringen 2 (2017) 16